گزارش ام آی جی تی
توجیه تازه شیخ الوزرا برای بی توجهی به پالایشگاه سازی
ام آی جی تی: وزیر نفت در حالی گازرسانی را برابر با ظرفیت سازی پالایشگاه معرفی می كند و ساخت پالایشگاه را كثافت كاری محیط می داند كه چنین قیاسی غیركارشناسی و از یك ژنرال نفتی بعید است.
به گزارش ام آی جی تی به نقل از مهر، بیژن زنگنه، وزیر نفت روز دوشنبه در آئین بهره برداری و آغاز عملیات اجرایی طرح های گازرسانی استان کرمانشاه با اشاره به انتقاداتی که به عملکرد وی در خصوص عدم ساخت پالایشگاه در دوره وزارتش مطرح گردیده است، اظهار داشت: با توسعه فازهای پارس جنوبی، ما میزان تولید گاز در کشور را از روزانه ۲۸۰ میلیون مترمکعب به ۷۰۰ میلیون مترمکعب رساندیم. این میزان تولید و گازرسانی به روستاها موجب صرفه جویی در مصرف فرآورده شد. با این اقدام انگار ما توانسته ایم ۲.۶ میلیون بشکه نفت را در ۱۰ پالایشگاه ۲۶۰ هزار بشکه ای پالایش نماییم و این اقدام خوبی بود که انجام شد؛ چونکه لازم نبود با راه اندازی ۱۰ پالایشگاه با این ظرفیت تمام کشور را به کثافت و آلودگی بکشیم.
برندی که پالایشگاه سازی را کثافت کاری می داند
این اظهارنظر وزیری است که رئیس جمهوری از وی بعنوان برند کابینه خود یاد کرده است! برندی که معتقد می باشد پالایشگاه سازی کثافت کاری است! وی با چنین اعتقادی، مدعی پشتیبانی از پالایشگاه سازی است.
وزیر نفت بطور قطع می داند که چنین قیاسی اساساً غلط بوده و نمی توان توسعه پالایشگاه ها و کاهش مصرف فرآورده - که البته مفهوم کاملاً صحیحی هم نیست را با یکدیگر قیاس کرد. آن هم زمانی که مقام معظم رهبری بارها بر اجتناب از خام فروشی و افزایش تولید فرآورده تاکید کرده اند.
هیچ متخصص و کارشناسی منکر توسعه گازرسانی همراه با تدوین زنجیره ارزش افزوده نیست؛ که طبیعتاً قسمتی از این توسعه در زمره وظیفه حکومت در امتداد تامین رفاه عمومی مردم است. اما بد نیست وزیر نفت بداند که شهرها و روستاهایی که از نعمت گاز بی بهره هستند فرآورده نفت سفید و در بعضی موارد هم کپسول های ال. پی. جی استفاده می نمایند در صورتیکه فرآورده های پالایشی متنوع تر و با ارزش تر از این دو فراورده است و به این دو ختم نمی گردد که بتوانیم توسعه گازرسانی را جایگزین توسعه صنعت پالایشی بدانیم.
از سویی دیگر گازرسانی، فارغ از جنبه رفاه عمومی، در حقیقت نوعی خام فروشی گاز آن هم به شکل یارانه ای است. وزارت نفت نه فقط در ایجاد ارزش افزوده برای این گاز که ایده آل ترین حالت آن صادرات است، دستاورد چندانی نداشته، بلکه به خام فروشی آن نیز افتخار می کند؛ همانطور که خام فروشی نفت را بجای افزایش تولید فرآورده های نفتی با وجود تاکید مقام معظم رهبری از افتخارات خود می داند.
ارزش حرارتی نفت و گاز قابل مقایسه نیست / مشعل سوزی گاز لطمه به محیط زیست نمی زند؟
به گزارش ام آی جی تی به نقل از مهر، قیاس وزیر نفت درباره توسعه مصرف گاز در مقابل نفت در حوزه پالایشی نشان میدهد وی نه فقط اطلاعی از تنوع فرآورده های نفتی و ارزش مالی آن در مقابل تولید محصولات گازی ندارد بلکه بطور کل تفاوت ارزش حرارتی نفت و گاز را نمی داند.
از سوی اگر وزیر نفت نگران محیط زیست است، باید گفت اولاً تمامی پالایشگاه ها در تمامی مراحل فعالیتی خود ملزم به دریافت مجوزهای زیست محیطی هستند این درحالی است که در راه اندازی این واحدها مجوز ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) الزامی است. اگر وزیر نفت نسبت به محیط زیست دغدغه مند است بهتر است فکری به حال گازهای مشعلی کند که سال هاست می سوزند و آثار مخرب زیادی به دنبال دارند.
حمایت شیخ الوزرا از پالایشگاه سازی با ابطال مجوز خوراک!
نکته مهم دیگر که مستقیماً در زمره اختیارات وزیر نفت می باشد و دقیقاً نقش وی را در حمایت یا عدم پشتیبانی از سیاست پالایشگاه سازی نشان می دهد، اعطا یا ابطال مجوز خوراک پالایشگاه است. وزارت نفت با ایجاد محدودیت و سختگیری در اعطای مجوز خوراک پالایشگاهی سبب شد تا متقاضیان این حوزه با چالش های زیادی روبه رو شوند. در صورتیکه بگفته اهل فن، وزارت نفت می تواند مجوز خوراک به متقاضیان اعطا کرده و بعد از یک سال مجدداً بر روند اجرا و اقدامات ذیل این مجوز نظارت کند و در صورت عدم پیگیری متقاضی یا سرمایه گذار آنرا ابطال یا ابقاء کند. اما وزارت نفت با کاهش مجوز خوراک، بار دیگر بی اعتقادی خود به ساخت پالایشگاه را به اثبات رساند. از سویی دیگر ایجاد محدودیت در هر حوزه ای سبب دلالی گری می شود و همین ایجاد محدودیت در اعطای مجوز می تواند بستر ساز چنین فضایی در این عرصه شود.
به عنوان نمونه پالایشگاه خوزستان جزو طرح های پالایشی بود که در دولت قبل مورد تصویب قرار گرفته بود؛ در اوایل اجرای این پروژه، یک متقاضی مسئولیت اجرای آنرا بر عهده گرفت و با منابع شرکت ملی پالایش و پخش بیش از ۵۰ میلیارد تومان برای امور راه اندازی آن هزینه شد.
قرار بود این پالایشگاه در حوالی خرمشهر و آبادان و در زمینی به مساحت ۳۴۰ هکتار راه اندازی شود که امور اختصاص زمین و آماده سازی آن انجام شده بود ولی طبق قانون باید ۸۰ درصد سهام آن واگذار می شد. سال ۹۳ بود که برای خرید این پالایشگاه مزایده ای انجام شد که شرکت انرژی پاسارگاد به اتفاق چند شرکت دیگر، ۴ میلیارد تومان به حساب سازمان خصوصی سازی واریز کردند تا در مزایده شرکت نمایند. با برنده شدن شرکت انرژی پاسارگاد در این مناقصه، پول سایر متقاضیان باز گردانده شد ولی پول انرژی پاسارگاد به خزانه رفت.
پالایشگاه شیراز، فدای سیراف شد
به گزارش ام آی جی تی به نقل از مهر، با این وجود زنگنه طی اقدامی غیر قانونی مجوز خوراک این پالایشگاه را باطل کرد تا بار دیگر مخالفت ذاتی خود با ساخت پالایشگاه ها را به نمایش بگذارد. البته اینکه طرح پالایشی توسط چه کسی ارائه شود از اهمیت ویژه ای برخوردارست بطوری که یکی از نزدیکان وزیر نفت با ارائه طرح سیراف، توانست موافقت زنگنه را برای راه اندازی ۸ پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه ای دریافت کند تا پالایشگاه جدید شیراز فدای طرح غلطی شود که وزیر نفت دوست دارد.
در همین دولت بود که پالایشگاه نفت هرمز گرفتار یک تصمیم غلط شد؛ این پالایشگاه قرار بود در ۱۰ کیلومتری بندر عباس و با ظرفیت پالایش ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام فوق سنگین و در مجاورت پالایشگاه ستاره خلیج فارس ساخته شود اما زنگنه دستور داد این مجوز هم باطل شود. علل مختلفی منجر به برنامه ریزی برای راه اندازی این پالایشگاه در کنار پالایشگاه ستاره خلیج فارس شده بود که یکی از آنها استفاده از هیدروژن مازاد تولید شده در پالایشگاه ستاره خلیج فارس بمنظور بهبود کیفیت فراورده های تولیدی در این پالایشگاه بود.
این موارد، نشانه های روشنی است از اینکه شلختگی و بی برنامگی در وزارت نفت، چگونه صنعت پالایشی کشور را به حال خود رها کرده است؛ اگر پیشرفت فیزیکی پالایشگاه ستاره خلیج فارس در اوایل دولت یازدهم ۶۹ درصد نبود، سرنوشت این پالایشگاه نیز به سرانجام امروز پالایشگاه های هرمز، آناهیتا و خوزستان گرفتار می شد.
وقتی ۷ کشور در حال کثیف کردن محیط زیست بودند!
به گزارش ام آی جی تی به نقل از مهر، در سال هایی که وزیر نفت دولت هفتم و هشتم معتقد بود ساخت پالایشگاه یک اشتباه بزرگ است، خیلی از کشورهای جهان صنایع پالایشی خودرا توسعه دادند. در ادامه این گزارش توسعه صنایع پالایشی کشورهای تولیدکننده نفت از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ میلادی مورد بررسی قرار می گیرد. دلیل انتخاب این بازه زمانی، روند طراحی و بهره برداری کامل از پروژه های پالایشی کشورهای مورد نظر است که در صدد است با عملکرد وزیر نفت دولت هفتم و هشتم مقایسه شود.
۱ – عربستان سعودی
ظرفیت پالایشی عربستان در سال ۱۹۹۵ میلادی معادل ۱.۶۹۲ میلیون بشکه در روز بود؛ کشوری با ظرفیت تولید بالای ۱۰ میلیون بشکه روند توسعه صنایع پالایشی خودرا از دهه ۷۰ میلادی آغاز و این روند را از سال ۱۹۹۵ به بعد تسریع کرد.
ریاض طی یک دهه، ظرفیت پالایشگاه های خودرا با ۴۱۵ هزار بشکه افزایش، به ۲.۱۰۷ میلیون بشکه رساند. در واقع یک چهارم ظرفیت پالایشی سعودی ها، در دوره ای به وجود آمد که زنگنه این اقدام را غیر اقتصادی می دانست.
۲ - کویت
کویت نیز در بازه زمانی مذکور با جمعیتی حدود ۴ میلیون نفر، که یکی از بازیگران سازمان کشورهای صادرکننده نفت – اوپک – شناخته می شود هم با توسعه صنایع پالایشی خود، ظرفیت خودرا با ۱۱۲ هزار بشکه افزایش از میزان ۸۲۴ هزار بشکه به رقم ۹۳۶ هزار بشکه رساند.
۳ - ونزوئلا
این کشور هم در سال های یاد شده، میزان ظرفیت پالایشی خودرا ۱۰۰ هزار بشکه افزایش داد و از رقم ۱.۲۱۲ میلیون بشکه در روز به ۱.۲۹۱ میلیون بشکه رساند؛ در واقع ۸۰ هزار بشکه افزایش را در بخش پالایشی خود ایجاد کرد.
۴ – عراق
حتی عراق در دوره صدام با همه محدودیت های مالی و تحریمی که با آن دست و پنجه نرم می کرد، ظرفیت پالایشی خودرا افزایش داد و در دورانی که ایران یک بشکه هم به ظرفیت پالایشی خود اضافه نکرد، ظرفیت پالایشگاهی را از ۶۴۸ هزار بشکه به ۷۳۸ هزار بشکه رساند.
۵ – امارات متحده عربی
اماراتی ها طی سال های اخیر توجه ویژه ای به ساخت پالایشگاه داشته اند؛ کشوری که الان ۱.۱۴۷ میلیون بشکه در روز ظرفیت دارد در سال ۱۹۹۵ میلادی تنها ۲۲۰ هزار بشکه ظرفیت پالایشی در اختیار داشت اما در ضمن یک دهه، با بیش از سه برابر کردن ظرفیت پالایشی خود، در سال ۲۰۰۵ میلادی میزان آنرا به ۶۸۰ هزار بشکه رساند.
۶ – برزیل
برزیلی ها هم طی دو دهه اخیر تمرکز خاصی بر توسعه پالایشگاه های خود داشته اند. طبق آمارهای رسمی، ظرفیت پالایشی این کشور در سال ۱۹۹۵ میلای معادل ۱.۴۸۱ میلیون بشکه در روز بود که در سال ۲۰۰۵ میلادی به ۱.۹۶۲ میلیون بشکه در روز رسید. به عبارت دیگر، برزیل در دوره مذکور ۴۸۱ هزار بشکه به ظرفیت خود افزود و این روند را ادامه داد و در سال ۲۰۱۸ میلادی توانست روزانه ۲.۲۵۸ میلیون بشکه نفت تصفیه کند.
۷- آمریکا
این کشور با وجود اینکه بزرگترین تولید کننده نفت دنیاست، بیشترین مصرف نفت جهان را نیز دارد. آمریکایی ها در سال ۱۹۹۵ میلادی روزانه ۱۵.۳۳ میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایشی داشتند که این میزان را در سال ۲۰۰۵ میلادی با ۲ میلیون افزایش، به ۱۷.۴۸۸ میلیون بشکه در روز رساندند.
سهم ایران از خاورمیانه
به گزارش ام آی جی تی به نقل از مهر، در مجموع، ظرفیت پالایشگاه های جهان در سال ۱۹۹۵ معادل ۷۵.۶۴ میلیون بشکه در روز بود که این ظرفیت در سال ۲۰۰۵ میلادی به رقم ۸۶.۴۸ میلیون بشکه در روز رسید که از افزایش ۱۰.۸۴ میلیون بشکه ای در روز حکایت دارد؛ در بین مناطق مختلف جهان، خاورمیانه وضعیت جالبی دارد، این منطقه در سال ۱۹۹۵ میلادی ظرفیت پالایشی معادل ۵.۸۴۹ میلیون بشکه در روز داشت که این رقم در سال ۲۰۰۵ میلادی به ۷.۵۳۲ میلیون بشکه در روز رسید؛ در صورتیکه همه کشورهای تولید کننده نفت به سراغ افزایش ظرفیت پالایشی خود رفته بودند، سهم ایران از این افزایش ۱.۶۸۳ میلیون بشکه ای، صفر بود.
با استناد به نظر ژنرال نفت ایران باید گفت این کشورها در طول این زمان در حال کثیف کردن محیط زیست خود بودند و محیط زیست خودرا آلوده کردند! البته این بررسی تنها درباره دوره مشابه فعالیت وزارت نفت در دولت اصلاحات است.
شیخ الوزرا در دوره فعالیت خود در دولت یازدهم و دوازدهم نیز کلنگ هیچ پالایشگاهی را نه فقط زمین نزد بلکه مجوزهایی را نیز باطل کرد و بجای آن، خوراک میعانات گازی به طرح فنس کشی شده سیراف با محصول نفتا را که طرح شاگرد خود بود تخصیص داد و برنامه روتین پالایشگاه ها را که ربطی به دولت ها ندارد را بعنوان حمایت خود از پالایشگاه سازی جا زد. اخیرا نیز در اظهارنظری غیرکارشناسی، توسعه گازرسانی را برابر با توسعه پالایشگاه سازی معرفی کرده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب