معاون سازمان محیط زیست:
آب دریاچه ارومیه پشت سدهاست، طبیعت واكنش نشان داده است
ام آی جی تی: مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار داشت: اگر وزارت نیرو حقابه دریاچه را داده چرا باید تنها ۲.۲ میلیارد مترمكعب آب در دریاچه باشد و ۲۹۰ میلیون مترمكعب آب پشت سدها بماند.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه و معاون سازمان محیط زیست در پاسخ به این ادعای وزارت نیرو در خصوص این كه «حتی بیش از برنامه، آب سدها را برای نجات دریاچه ارومیه رهاسازی كرده» به خبرنگار مهر اظهار داشت: ما با وزارت نیرو توافقی داشتیم در خصوص اینكه اگر مثلاً پشت سد بوكان ۸۰۰ میلیون مترمكعب آب داشتیم ۲۰۰ میلیون مترمكعب به دریاچه ارومیه بدهد. حال اگر آنجا مثلاً تنها ۷۰۰میلیون مترمكعب آب پشت سد فراهم گردید می گوییم چون ۱۰۰ میلیون مترمكعب آب كمتر داریم، ۵۰ تا من به محیط زیست كمتر می دهم و ۵۰ تا هم تو به كشاورزت كمتر بده.
این حرف ها را می گوییم كه محیط زیست مهمترین مسئله مان است ولی وقتی در عمل اتفاق می افتد سهم محیط زیست اصلا برایمان هیچ می شود!مسعود تجریشی اضافه كرد: حالا اگر آب بیشتر آمد تكلیفش چیست؟ باید سهم دریاچه را بدهم چون قبلا سهم دریاچه را خورده ام. سال های قبل به انحاء مختلف سهم را نمی دادند علی رغم این كه مصوبه شورای عالی آب می گوید كه اول شما باید سهم شرب را بدهید و بعد هم محیط زیست بعد آنچه كه باقی می ماند سهم صنعت و كشاورزی است. اما چه شكلی عمل می كنیم؟ این حرف ها را می گوییم كه محیط زیست مهمترین مسئله مان است و در شورای عالی آب مصوباتش را می گیریم ولی وقتی در عمل اتفاق می افتد اول از همه شرب را كنار می گذاریم و می گوییم ۱۸ ماه هم باید كنار بگذاریم كه از دید ما هم مسئله ای نیست و مورد قبول است اما بعد سهم كشاورزی را می دهیم سهم محیط زیست اصلا برایمان هیچ می شود!
وی تاكید كرد: در گذشته سازمان محیط زیست دنبال آب نمی رفت و سهم آب را نمی گرفت. چرا نمی گرفت؟ می گفت من با وزارت نیرو اختلاف دارم؛ نیاز زیست محیطی ام را نمی دانم چه قدر است و وزارت نیرو هم می گفت تو تا به من نگویی نیازت چه قدر است من نمی دانم مثلا در جازموریان چه قدر رهاسازی كنم. بنابراین سهم محیط زیست دریافت نمی شد.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه خاطرنشان كرد: برای دریاچه ارومیه این عدد ۳.۱ میلیارد متر مكعب است. در مصوبه شورای عالی آب این عدد تضمین شده، در مطالعات احیای دریاچه ارومیه این عدد صحه گذاری شده و در تخصیص آب حوزه هم این عدد صحه گذاری شده است.
تجریشی اضافه كرد: طبق اسناد بالادستی مقرر است كه اول آب شرب باشد و بعد محیط زیست باشد. یعنی طبق این باید ۲.۶ میلیارد متر مكعب سهم آب دریاچه را بدهم درست است یا نه؟ اما الان در دریاچه ۲.۲ میلیارد متر مكعب آب هست. بقیه آب ها كجاست؟
باید ۲.۶ دهم میلیارد متر مكعب سهم آب دریاچه را بدهیم اما الان در دریاچه ۲.۲ میلیارد متر مكعب آب هست. بقیه آب ها كجاست؟ چرا باید ۲۹۰ میلیون متر مكعب آب پشت سدها باشد كه مازاد بر میزان تعریف شده برای بهره برداری از سد است؟
وی خاطرنشان كرد: اگر این قوانین را می گذاریم و به شورای عالی آب می بریم و همه همچون وزیر نیرو پشتش را امضا می نماییم، چرا الان باید ۲.۲ میلیارد متر مكعب آب در دریاچه باشد؟ چرا باید ۲۹۰ میلیون متر مكعب آب پشت سدها باشد كه مازاد بر میزان تعریف شده برای بهره برداری از سد است؟ این ها سوال ماست.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: اگر امسال وضعیت بارش خوب بوده، این بارش های خوب باید اثر خودش را در رهاسازی می گذاشته است. ما تعداد زیادی مكاتبه با وزارت نیرو داشتیم و من احساسم این است چیزی كه وزارت نیرو به ما می گوید خبرهای منقطع است. اگر نیاز دریاچه را تامین كرده بودیم ۲.۲ میلیارد مترمكعب آب در دریاچه نبود و ۲۹۰ میلیون متر مكعب سهم دریاچه را پشت سدها اضافه بر برنامه ریزی مشاهده نمی كردیم. پس یك جای كار ما می لنگد.
تجریشی توضیح داد: ما دچار یك مشكلی هستیم كه این مشكل را خودمان تولید كردیم. ما در منطقه خشك هستیم و این را نیاكان ما هم می دانستند یعنی این چیز عجیبی نیست. راجع به كم آبی با هم صحبت می نماییم و نیاكان ما چیزهایی در این باره یاد گرفته بودند. یاد گرفته بودند در حوزه دریاچه ارومیه انگور بكارند، یاد گرفته بودند تنباكو داشته باشند، زندگی خوبی هم متناسب با دوران خودشان داشتند. اما موقعی كه آمدیم و وارد استفاده از منابع طبیعی شدیم خیلی بی رحمانه عمل كردیم. یعنی گفتیم كه این جا كه آب زیاد است من بروم سد بسازم.
وی ادامه داد: آبی كه قبلا به سمت دریاچه می رفت و حتی تبخیر می شد حتما یك كاركرد داشت، حتما تلطیف هوا را انجام می داد، حتما خود آن رطوبت هوا سبب می شد كه كشاورزی رونق داشته باشد. اما رفتیم سدهایمان را زدیم و وقتی كه سدمان را زدیم گفتیم چرا آب به دریاچه برود؟ خودم آن را مصرف می كنم! رفتیم و مصرف كردیم و بعد آب سطحی كم آوردیم و بعد هم رفتیم و آب زیرزمینی را استفاده كردیم! ما سرزمین مان را به جایی رسانده ایم كه بیش از آنچه كه باید سالانه از آب استفاده بكنیم برداشت می نماییم.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه توضیح داد: در ادبیات فنی به این می گویند میزان آب تجدیدپذیر. بیست سال پیش كه نگاه می كردیم می گفتند ۱۳۰ میلیارد متر مكعب آب تجدیدپذیر داریم و آن زمان ما ۶۰ میلیارد متر مكعبش را مصرف می كردیم یعنی حدود ۵۰ درصد. اما اكنون دو اتفاق افتاده است.
آن ۱۳۰ میلیارد متر مكعب آب تجدیدپذیر كه داشتیم الان به ۸۵ میلیارد متر مكعب رسیده اما مصارف ما سالانه از ۸۵ میلیارد متر مكعب بیشتر است! یعنی ما بیش از دارایی مان مصرف می نماییم. این آب را از كجا می گیریم؟ سهم تالابهایمان را می گیریم، سهم آب های زیرزمینی مان را می گیریم و سهم دریاچه هایمان را می گیریم.
تجریشی خاطرنشان كرد: اتفاق اول آنكه بارش هایمان كم شده و حدودا ۲۰ درصد كاهش پیدا كرده است. پس دارایی مان و درآمد مان كم شده است. من چه انتظاری دارم؟ انتظار دارم خودم را با این كاهش دارایی تطبیق دهم. اما موقعی كه درآمدم كم می گردد در خانه بیشتر خرج می كنم! در حالیكه درستش این است كه حداقل وقتی درآمدم كاسته می شود خرجم را بیشتر نمی كنم و می گویم طبق همان الگو بروم! حالا چه اتفاقی افتاده؟ من مصرفم را كه بهره برداری از این منابع یعنی از آب های زیرزمینی و آب های سطحی است افزایش هم داده ام!
وی تاكید كرد: این اتفاق هم در كل كشور اتفاق افتاده و هم در حوزه آب دریاچه ارومیه و همه جا هم مصرفمان را بالا بردیم. به صورتی كه در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه موقعی كه كارمان را شروع كردیم ۷۰ درصد آب تجدیدپذیر حوزه را مصرف می كردند و الان به ۸۰ درصد رسیده است. هرچند كارگروه دارد و دائم گفتیم آب كمتر مصرف كنید و این مساله یك ستاد هم دارد میزان مصرف به ۸۰ درصد افزایش پیدا كرده است.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه خاطرنشان كرد: در كل كشور موقعی كه مردم در یزد و كاشان بودند می دانستند آب نیست و دنبال صنایعی می رفتند كه خودشان را با آن اقلیم سازگار كنند یعنی دنبال تجارت رفتند و دنبال فعالیت هایی كه آب زیادی نیاز نداشته باشد. بعد ما رفتیم در این مناطق صنایع فولاد زدیم!
تجریشی ادامه داد: پس هم طبیعتمان نوسانات دارد، هم در منطقه خشكی هستیم و ازاین رو صدمه پذیر هستیم و همواره خودمان را سازگار می كردیم. اما اكنون با این حال نوسانات فكر كردیم آب داریم، چرا؟ چون سد داریم، پمپ داریم، اگر هم كم آوردیم حق نسل های بعدی را برداشت می نماییم، حق اكوسیستم را می گیریم و خودمان مصرف می نماییم. این طور شده كه آن ۱۳۰ میلیارد متر مكعب آب تجدیدپذیر ما الان به ۸۵ میلیارد متر مكعب رسیده اما مصارف ما سالانه از ۸۵ میلیارد متر مكعب بیشتر است! یعنی ما بیش از دارایی مان مصرف می نماییم. این آب را از كجا می گیریم؟ سهم تالابهایمان را می گیریم، سهم آب های زیرزمینی مان را می گیریم و سهم دریاچه هایمان را می گیریم.
وی تاكید كرد: طبیعت به این سهمی كه گرفتیم و مصرفش می نماییم چه واكنشی از خود نشان می دهد؟ همین گرد و خاك هایی كه می بینید، كل كشور را فرا می گیرد. دو هفته پیش در یزد بود، دو هفته قبلترش در كرمان بوده و یك ماه قبل تر در اهواز داشتیم. هفته اول فروردین در ارومیه داشتیم و دو هفته قبلش در مشهد كه از صحرای قره قوم آمد.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اخطار داد: من به این نمی گویم قهر طبیعت، چون طبیعت قهر نمی نماید. این واكنش عملكرد ما به علت زیاده خواهی مان از طبیعت است، ازاین رو به یقین می بینم اگر به همین منوال بخواهیم برویم در آینده باید به همدیگر جواب بدهیم كه چرا سهم طبیعت را ندادید و مطمئنم در آینده طبیعت از خودش واكنش هایی را نشان خواهد داد كه ممكن است شرایط غیرقابل برگشت باشد.
تجریشی در انتها خاطرنشان كرد: الان بخش نامه كرده ایم كه فولاد را در داخل سرزمین مجوز نمی دهیم، پتروشیمی را هم مجوز نمی دهیم، نه به لحاظ آلودگی، به لحاظ اینكه آب نداریم. من اتفاقا حدود یك ماه پیش رفته بودم سواحل مكران و با منطقه آزاد صحبت كردم و به دوستان گفتم ما داخل سرزمین دیگر این مجوزها را نمی دهیم و مطمئناً همه به سمت سواحل مكران سرازیر می شوند و شما آماده باشید و ظرفیت برد اكولوژیكتان را اعلام كنید كه چه قدر فولاد و چه قدر پتروشیمی می توانید قبول كنید. تا دوباره نیاییم به جای آن كه ابرویش را درست نماییم چشم آنجا را هم خراب نماییم. من خودم آنجا رفتم و الان یك كارگروه مشترك درست كرده ایم و دیگر در داخل سرزمین مجوز نمی دهیم.
طبیعت به این سهمی كه گرفتیم و مصرفش می نماییم واكنش نشان داده است. همین گرد و خاك هایی كه می بینید، كل كشور را فرا می گیرد. من به این نمی گویم قهر طبیعت، چون طبیعت قهر نمی نماید. این واكنش به عملكرد ما به علت زیاده خواهی مان از طبیعت است و مطمئنم در آینده طبیعت از خودش واكنش هایی را نشان خواهد داد كه ممكن است شرایط غیرقابل برگشت باشد.
وزارت نیرو می گوید برخلاف ادعای سازمان محیط زیست، حتی بیش از برنامه آب سدها را برای نجات دریاچه ارومیه رهاسازی كرده و این افترا كه محیط زیست برای وزارت نیرو اولویت ندارد درست نیست.
معاون مدیـركل دفتر بـرنـامه ریزی كلان آب و آبـفای وزارت نیـرو در واكنش به سخنان مسئولان سازمان محیط زیست و ستاد احیای دریاچه ارومیه در خصوص اینكه وزارت نیرو حق دریاچه ارومیه را نمی دهد به خبرنگار مهر اظهار داشته بود: غیرمنصفانه است اگر گفته شود كه وزارت نیرو به محیط زیست بی توجه بوده و كشاورزی را در اولویت قرار داده است. بطور قطع چنین نیست و وزارت نیرو حتی بیش از برنامه آب سدها را برای نجات دریاچه ارومیه رهاسازی كرده است.
این سخنان در پاسخ به ادعای مسعود تجریشی، مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه، بیان شده بود كه ضمن انتقاد شدید از وزارت نیرو به علت خودداری این وزارتخانه از رهاسازی آب سدها به دریاچه ارومیه اظهار داشته بود: جدول وضعیت سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه نشان داده است كه آب سدها سرریز شده، با این وجود وزارت نیرو از رهاسازی آب به دریاچه ارومیه خودداری كرده است.
عیسی كلانتری، دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، هم در پانزدهمین جلسه كمیته راهبردی ستاد احیای دریاچه ارومیه گفته بود مشكل اصلی دریاچه ارومیه این است كه زیرمجموعه دستگاه های اجرایی در استان ها تصمیمی را كه دولت اتخاذ می كند؛ قبول ندارند. اگر قرار باشد دولت تصمیم بگیرد و دستگاه های اجرایی استانی به شیوه خود اجرا كنند بی گمان ما یك نظام ناكارآمد خواهیم بود.
وی در همان جلسه در مورد رهاسازی مازاد آب سدها به دریاچه ارومیه مدعی شده بود: مبحث «رهاسازی مازاد آب سدها» در دولت یازدهم تصویب و قرار شد اگر آب سدها در حوضه آبریز از یك میزان بیشتر شد در اختیار دریاچه ارومیه قرار گیرد و همه آن سهم دریاچه باشد. برای همین هم از ابتدای سال تابحال سه بار با وزیر نیرو مكاتبه كردم، علی رغم اینكه هر ماه هم جلسه داریم اما زیر مجموعه وزیر نیرو به ما جواب نمی دهند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب