هشدارهایی كه شنیده نشدند!
از دست رفتن حد آستانه تحمل زمین شناسی در جاده چالوس
ام آی جی تی: به اعتقاد کارشناسان حوزه بحران های طبیعی، رانش زمینی که در جاده چالوس از ۱۹ اسفند شاهد بودیم، رخدادی است که هشدارهای آن از سال ۹۶ داده شده است و بار ترافیکی بوجود آمده روی این جاده و قرار گرفتن آن در نزدیکی سد سیاه بیشه و نیروگاه های برقابی منجر به پدیده رانش زمین شد و با شرایط بوجود آمده و در صورت بی توجهی بیشتر در سالهای آینده شاهد تشدید این پدیده ها بخصوص در ۳ استان شمالی کشور خواهیم بود.
محمدرضا محبوب فر، عضو انجمن آمایش سرزمینی و عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران در گفتگو با ایسنا، با اعلان اینکه پوسته زمین از لایه های رسوبی متراکم و حتی غیر متراکم تشکیل می شود، اظهار داشت: زیر این لایه ها از نظر تکتونیکی سطوح شیب داری وجود دارد و اگر این سطوح شیب دار به هر علتی ناپایدار شوند، لایه های رسوبی زیر سطوح شیب دار به حرکت درمی آیند و به این پدیده رانش زمین گفته می شود.
وی علل رخداد رانش زمین را منشا طبیعی و انسانی دانست و اظهار نمود: عوامل دخیل در این رخداد شامل باران های سیل آسا و زلزله است، ولی دخالت های انسانی سبب رانش می شود که حتی باعث تغییر زمین شناختی منطقه و سبب ایجاد زمین لغزش خواهد شد.
محبوب فر ضمن اشاره به رخدادهای این چنینی در کشور همانند رانش زمین در جاده چالوس، خاطرنشان کرد: دخالت های انسانی پر رنگ تر از عوامل طبیعی است و هم اکنون ۳ استان "گیلان"، "مازندران" و "گلستان" رتبه اول کشور در رانش زمین هستند و پس از این استان ها، استان "لرستان" و "خوزستان" قرار دارند که بیشتر از سایر استانهای کشور در معرض رانش زمین قرار دارند.
وی علت رانش زمین در کشور را دخالت های بیش از اندازه انسانی در مناطق کوهپایه ای، جلگه ای و آبرفتی و هر منطقه شیب داری دانست که جنس خاک دامنه های آن از نظر زمین شناسی مستعد رانش و لغزش زمین هستند و افزود: دخالت انسانی بیشتر در زمینه های تغییر کاربری اراضی، تخریب جنگلها، ساخت و ساز غیر اصولی، راه اندازی سدها در نقاط مختلف این سه استان و همینطور اقدامات افراطی راه سازی و جاده سازی است.
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران، با اعلان اینکه بی توجهی به طبیعت و رهاسازی آن و فعالیتهای بی حد و حصر انسانی منجر شده که استان مازندران در تهدید مخاطره رانش زمین قرار گیرد و اشاره کرد: رانش زمین که الان آنرا مشاهده می نماییم، رخدادی است که از سال ۱۳۹۶ نسبت به وقوع آن در شمال کشور هشدارهایی داده شد و حتی در سال ۱۳۹۸ اعلام شده بود که بیشتر از ۴۰۰ نقطه از استان مازندران گرفتار پدیده رانش هستند و رتبه این رانش از خفیف تا شدید برآورد شد، ولی متاسفانه به این هشدارها توجه نشد.
محبوب فر خاطرنشان کرد: همه اتفاقاتی که در جاده چالوس بعنوان رانش زمین رخ می دهد، به راه اندازی سد "سیاه بیشه" بر می گردد. در کنار رودخانه چالوس، این سد راه اندازی شده است و متاسفانه بر مبنای اطلاعاتی که ما دریافت کردیم، راه اندازی این سد منجر به تقلیل آب های زیر زمینی در منطقه شده و ساختار ژئوتکنیک و زمین شناسی منطقه را دگرگون کرده است.
این محقق حوزه بحران ها و مخاطرات محیطی با اعلان اینکه سد سیاه بیشه در واقع دو سد است، اظهار نمود: زمانی که جاده چالوس از یک طرف در مجاورت این دو سد قرار گرفته و نیروگاه های مختلف برقابی در کنار این دو سد ایجاد می شود و از سوی دیگر در طول روز نزدیک به حدود ۴۰ هزار خودرو از این جاده عبور می کنند، باید حق بدهیم که این جاده آستانه حد تحمل زمین شناسی خویش را از دست داده است و گرفتار رانش بی سابقه ای شود، به صورتی که مجبور به مسدود کردن آن شوند.
بی مهری ما با طبیعت و ادامه قهر زمین
عضو انجمن آمایش سرزمینی، رانش زمین در استانهای شمالی بخصوص در استان مازندران را در امتداد فرونشست زمین در نقاط بیابانی می داند و در اینباره توضیح داد: اگر در بخش های بیابانی و کم آب و کم بارش ایران، فرونشست داشته باشیم، در بخش های شمالی کشور با پدیده رانش زمین روبرو خواهیم شد که ابتدای این مسیر فعالیتهای انسانی این پدیده را تشدید کرده و زمانی که همراه با عوامل طبیعی می شود، مانند تغییر اقلیم و باران های سیل آسا، این مشکلات بوجود می آید.
وی افزود: بر این اساس معتقد هستم که مشکلی که در شمال کشور بوجود آمده است، یک شبه پدید نیامده است و از سال ۹۶ کشور درگیر این پدیده است و بارها اخطار نسبت به ایجاد رانش زمین در ۴۰۰ نقطه در استان مازندران داده شد، ولی به جای این که طبیعت منطقه احیا شود، نسبت به طبیعت آن دست درازی صورت گرفت و به این شرایط برداشت های بی رویه آب، سدسازی ها و حجم ترافیک سنگینی که بر روی جاده چالوس بارگذاری می شود، اضافه شده است.
به گفته وی، سد سیاه بیشه در زمینهای سست بنا شده و ساختار زمین شناسی این منطقه را متحول کرده و این در حالیست که پیش از راه اندازی این سد، چاره اندیشی نشد.
محبوب فر اشاره کرد: ما تعطیلات نوروزی را در پیش داریم، بطور قطع می تواند برای کشور مشکل ساز شود و لازم است این جاده بسته باشد و یا از جاده های جایگزین استفاده شود؛ چون که امکان ایجاد فروچاله ها و گسترده شدن ترک ها در جاده وجود دارد و امکان دارد به تلفات انسانی بینجامد.
فرونشست در استانهای شمالی
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران، عمده مخاطرات در شمال کشور را در ارتباط با دخالت های بی حد انسان دانست و اظهار داشت: وزارت نیرو وزارت راه و شهرسازی در کنار این مخاطرات در حالی قرار دارند که اقتصاد مناطق شمالی روی مسائل صنعتی تعریف می شود ولی توجهی به زیر ساخت ها و مجوزهای زیر ساختی نمی گردد.
وی با اعلان اینکه بر مبنای شنیده ها، راه اندازی سد سیاه بیشه فاقد مجوز زیست محیطی بوده است، اشاره کرد: در مقطعی از زمان سازمان محیط زیست با ایجاد این سد مخالفت کرد، ولی وزارت نیرو و وزارت راه بی توجه به این پدیده ها هستند و این پدیده ها هم همچنان در این استان ها تداوم دارد، ضمن آنکه تشدید هم خواهد شد.
این محقق حوزه مخاطرات، با اعلان اینکه درباره اراضی هم تغییر کاربری به سمت فعالیتهای آب بر انجام شده است، اظهار نمود: در این صورت احتیاج به برداشت آب و سد سازی ایجاد می شود و طبیعی است که این چنین پدیده هایی رخ دهد و در آینده هم تشدید شود.
وی افزود: من معتقدم کلیه شهرهای ۳ استان شمالی متاثر از این رانش زمین هستند و این رانش در امتداد فرونشستی است که در مناطق بیابانی رخ می دهد و الان بازخوردهای آن در مناطق شمالی درحال احساس شدن است.
محبوب فر، تصریح کرد: در این بین وضعیت تهران از نظر فرونشست زمین به مراتب بدتر است، الان هم حجم مخازن سدهای تهران نسبت به سالهای قبل کمتر شده و با وجود بارندگی هایی که رخ داده از یک طرف بارندگی های سیل آسا را شاهدیم و از طرفی با بحران های بی آبی و کم آبی مواجه هستیم که این امر نشان داده است که فعالیتهای انسانی از حد و مرز خارج شده و طبیعت را گرفتار مشکلات اساسی کرده است، به صورتی که هر چقدر شاهد بارندگی ها و سیلاب های بیشتری باشیم، مشکل کم آبی و بی آبی مرتفع نمی گردد و تشدید هم می شود.
وی با اعلان اینکه بررسی ها نشان داده است که وضعیت استانهای تهران، اصفهان و خوزستان در تابستان و پاییز سال ۱۴۰۱، بحرانی تر از تابستان سال ۱۴۰۰ خواهد بود، تصریح کرد: وضعیت ما بگونه ای است که ما از ورشکستگی آبی به نابودی سکونتگاه ها و اکوسیستم رسیده ایم و این که در این سال ها بر طبل توسعه کوبیده شد، شرایط پیش آمده در واقع یک توسعه خیالی و معکوس بوده است؛ چون توسعه یعنی محیط زیست سالم، یعنی رفاهی، یعنی نبود آلودگی های زیست محیطی و ترافیک.
منبع: migtco.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب